Oeganda 6

Elke ochtend als ik opsta en wil gaan douchen zit er wel een of ander groot insect in de douchebak. Alles is hier groot. Warmte en regen doet uitbundig leven groeien. Meestal gooi ik hem wel naar buiten maar nu liet ik hem gewoon zitten. Je ziet maar dat je eruit komt.
’s Avonds heb ik hem er toch maar uit gehaald en naar buiten gedaan.
Eten doe ik altijd in de “dining” zo’n ronde Afrikaanse hut met tafels stoelen en een koelkast vol met ijs waarin al een eeuw wat spullen liggen. De wanden waren ooit eens wit maar zijn nu groezelig en vol plekken van doodgeslagen insecten en een bloedspoor waar blijkbaar een heel groot beest het leven liet.
Ik schonk wat gekookt bruin bronwater in mijn beker voor een kop thee toen twee maraboes langskwamen. Nieuwsgierig keken ze naar binnen of er iets te halen viel maar toen zagen ze mij en statig stevenden ze op het open veld af om toch maar snel op afstand van mij te zijn. Natuurlijk!
Toen ik in Kampala aankwam, spraken ze Swahili. Dus ik leerde wat woordjes Swahili. Toen ik hier in Kagadi aankwam, zei ik op gegeven moment “Dank u” in het Swahili. Blijkbaar had ik een vies woord gezegd of gewoon wat raar gebrabbel geproduceerd want ik werd met grote ogen aangekeken. Het bleek dat ze hier Luganda spreken. Ze spreken Kagadi hier ook niet op zijn Frans uit. De Oegandese bevolking bestaat voornamelijk uit stammen, elk met een eigen koning. Ik denk dat die koningen dat natuurlijk graag zo willen houden. Ze hebben immers macht, aanzien en welvaart. Tussen de stammen onderling is wedijver en soms wrijving. Dat is jammer want ik denk dat dit wel een hobbel is bij het boeken van vooruitgang. Gelukkig zijn er ook genoeg geesten die daar overheen kijken en hun best doen om er wat van te maken.
Ze doen ontzettend hun best om het mij naar de zin te maken. De kokkin maakt zich zorgen dat ik zo weinig eet. Ik eet de voor mij normale hoeveelheid. Vandaag ook cassave en zoete aardappel gegeten. Zoete aardappel smaakt naar combinatie van wortel en aardappel, beetje zoetig. Cassave smaakt naar niks. Ik heb wel gezegd dat ik geen vis hoef.

Cassave en zoete aardappel wordt door de kokkin geschild			Hier wordt het voor mij bereid
In deze pan wordt mijn groenteprutje bereid				Met deze bezem staan ze voorovergebogen te dweilen en te vegen. Goed voor je rug!

Ze heeft ook in de gaten dat als er kip ligt dat ik weinig eet vanwege de botten, dus krijg ik nu stukjes kip. Edward nam wel een stuk kip. Volgens mij vrat ie ook de botten op want hij vermorzelde ze tussen zijn kiezen. “Kggggggggg”, hoorde ik. Ze doen er zelfs meer aardappel of gebakken aardappel schijfjes bij, alles bereid op houtvuren. Ik eet veel van de groente dus daar doet ze meer van bij. Ze vraagt zich af waar ik de energie vandaan haal als ik zo weinig eet. ’s Morgens twee boterhammen, dat kan toch niet met dat lijf. Het is een aardig mens. Zo’n ipad vinden ze hier maar toverij. Je veegt over het scherm en het programma is gesloten en het beeld is weg. En lachen dat ze dan doen.
Op zaterdagmorgen had ik eerst een meeting met ceo/chairman, een man met visie. Daarna ben ik met Edward naar het dorp gelopen. Je weet niet wat je ziet. Zoiets zie je alleen in films of op tv. Wegen van klei en vol met gaten, alles primitief. De bank waar de pinautomaat is, wordt bewaakt door twee mannen met geweren. Toen ik een simkaart ging kopen, zaten daar ook twee mannen met geweren.

Gewapende wachters bij de pinautomaat		Moderne slagerij
Een geit ligt te hijgen in de zon en een kip wil door het achterraam naar binnen		De dames liepen eerst van de wankele brug af

 Ik kocht een simkaart met een tegoed waarmee ik ook naar Nederland kan bellen. Nog geen 2 euro was ik kwijt. Ik zal het tegoed niet eens opmaken. Ik zag een moderne slagerij, zelfs Edward moest er om lachen. Het was hem nog nooit opgevallen. We liepen de markt op om de slagers te filmen. Sommigen zaten rijst te zeven en in de verte werd groente verkocht. Iemand had gedroogde bloemen op een kleed liggen. Waar die voor waren, weet ik niet. Sommige mensen doken weg, die wilden niet gefilmd worden.

Rijst sorteren		De karkassen worden aan stukken gehakt

Toen ik een straat in liep om wat runderen te filmen en te fotograferen, richtte ik de camera ook op een armetierig winkeltje. Een vrouw daar vroeg geld om eten te kopen. Ik vroeg aan Edward hoeveel. Hij zei dat ze echt arm waren en gaaf aan dat 5000 shilling wel kon, €1,65. Ik gaf het haar en ze knielde voor me alsof ik een koning was. Ik vond dat maar niks maar Edward zei dat dit hier een heel normale manier van bedanken en begroeten was. In ieder geval was ze dolgelukkig en een van de andere vrouwen die eerst wegdook voor de camera bleef nu wel zitten. Ik was toch niet zo eng.

De runderen proberen wat van hun gading te vinden		De armoede straalt er vanaf. Er werd voor mij gebogen als voor een koning

Vervolgens ging ik batterijen halen voor de fotocamera. Kassa, €2,-. Batterijen erin en ja hoor, voor niets gekocht want de camera was gewoon stuk. Nou ja, had ze weer wat verdiend vandaag. Edward wilde de camera wel hebben. Wellicht kon hij hem laten repareren. Ik gaf hem de sd-kaart en de batterijen erbij. Als het lukt, is hij dolgelukkig. Blijkbaar is zijn inkomen niet zo geweldig al is hij hoofd van de “hbo-opleiding”. Gelukkig kan ik met de videocamera ook fotograferen.
Onderweg terug schoot ik nog een aantal plaatjes. Een pikzwarte man een en bruine man begroetten elkaar met zoiets als: “Hallo zwarte”, en “Hallo bruine”. Dat is daar heel gewoon vertelde Edward. Je bent toch zwart en je bent toch bruin.

Onderweg zagen we ook kerkjes. Sommige zijn gebouwd zonder te zeggen dat het een kerk is en als hij dan klaar was, zetten ze de gehele dag keiharde muziek aan. Leuk voor de buren! Aan de andere kant, het is de hele dag herrie in het dorp met enorme luidsprekers die blijkbaar herrie produceren om reclame te maken en dat tot laat in de avond.

Uit het lege kerkje komt keiharde muziek		Zonnepanelen worden gepropageerd

Het was fantastisch om daar gelopen te hebben maar ik hoef er niet meer heen. Ik heb het wel gezien. Wat een armoede. Maar gelukkig ook veel blije mensen!

De overheid is van plan de infrastructuur te verbeteren		Dat is wel nodig ook
Veel wordt zelf gedaan		De weg, gewoon een zandweg
Weinig verkeer		Er is ook weinig te doen
Troosteloze straten		Door de regen steeds verder vernield

Er wordt nog met de hand gezaagd		En met de hand geschaafd
Moeder en kind hebben spullen opgehaald		Moeder loopt voorop
Een paar kinderen op de plantage doen gek voor de camera		Een boer haalt zijn rund op die op het universiteitsterrein heeft mogen grazen

Er was ook een bijenkomst van het meisjesinternaat. Waar het allemaal over ging, weet ik niet maar ze bleven al die tijd rustig op het gras zitten. Wel begreep ik dat er gewaarschuwd werd om alleen gekookt water te drinken en op te passen met water van buitenaf. Dit vanwege malaria en andere enge ziektes. Deze meisjes zijn uitgezocht uit straatarme gezinnen. Zij krijgen een kans om te studeren, gratis, en moeten hun kennis dan in het gezin en de omgeving uitdragen. Er is veel aandacht voor meisjeseducatie in Oeganda en het is geweldig dat deze meiden een kans krijgen op een beter leven en op deze manier een heel stuk gelukkige jeugd hebben. Je moet ze zien als ze met mij zingen en dansen of als ze aan het volleyballen zijn (en goed ook). Wat een onbezorgde lol hebben ze dan. Ze lachen dat het een lust is. Geweldig om te zien.

Een bijeenkomst op het grasveld		Zingend, lachend en kreten slakend aan het spel

Maar ’s morgens om kwart over vijf als ik in bed lig en ze al hoor rondrennen om te sporten, denk ik: “Hm, da’s wat minder”, en draai ik me nog maar even lekker om.